Γενική παρατήρηση

Ο προϋπολογισμός δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται βεβιασμένα, πρόχειρα και διαδικαστικά ούτε κατά τη σύνταξή του, ούτε κατά τη συζήτηση για την ψήφισή του.

Δυστυχώς, όμως, το χρονικό περιθώριο που μας δόθηκε για να τον μελετήσουμε ήταν εξαιρετικά περιορισμένο συγκριτικά με την κρισιμότητα του θέματος. Αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα καθώς η έλλειψη επαρκούς μελέτης, λόγω έλλειψης χρόνου, εκτός του ότι συνεπάγεται αυτόματη έλλειψη συναίνεσης από την αντιπολίτευση, μας στερεί και τη δυνατότητα να υποβάλουμε παρατηρήσεις που θα προστατεύσουν το Δήμο από τυχόν λάθη, αβλεψίες ή άλλη δημοσιονομική αστοχία.

Πέραν τούτου, η ώρα που ορίσθηκε για τη συζήτηση του προϋπολογισμού, αλλά και γενικότερα οι ώρες συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου όπως ορίζονται συστηματικά τελευταία, δημιουργούν προσκόμματα στον τρόπο λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου.


Επί της ουσίας

Ο προϋπολογισμός του 2011 έχει αναμφισβήτητα μεγάλη σημασία:

Αφενός επειδή η ελληνική δημοσιονομική πραγματικότητα είναι σκληρή. Tούτο έχει ως αποτέλεσμα την περικοπή των πιστώσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Αφετέρου επειδή είναι ο πρώτος προϋπολογισμός που καταρτίζεται μετά την ψήφιση του «Καλλικράτη», στο πλαίσιο του οποίου επιβάλλεται αυστηρός έλεγχος και εξορθολογισμός στη διαχείριση των συλλογικών πόρων.

Επειδή οι συνθήκες συνολικά επιβάλλουν να κινούμαστε με σύνεση και υπευθυνότητα, άμεσα και εύστοχα, προτείνω ο Δήμος να επιδιώξει:

  •  την αναπροσαρμογή προς τα κάτω του ύψους των μισθωμάτων που καταβάλει για τα ακίνητα που μισθώνει.
  • την οργάνωση της προμήθειας αναλωσίμων, ειδών υγιεινής και καθαριότητας, ίσως και της συντήρησης εξοπλισμών, για όλες τις υπηρεσίες του Δήμου και τα νέα ν.π. που προέκυψαν από τη συγχώνευση από έναν κεντρικό φορέα, προκειμένου, μέσω οικονομιών κλίμακος, να εξασφαλίζεται αποτελεσματικός έλεγχος και εποπτεία και να επιτυγχάνεται μείωση δαπανών.
  • τη σύσταση επιτροπής ή έστω, την παρακολούθηση σε τακτά διαστήματα από ορκωτό ελεγκτή της πορείας εκτέλεσης του προϋπολογισμού, ώστε να γίνονται άμεσα τυχόν απαραίτητες διορθωτικές-βελτιωτικές κινήσεις, και τη μετέπειτα τακτική (ίσως μηνιαία) ενημέρωση του δημοτικού συμβουλίου για την πορεία υλοποίησης του προϋπολογισμού.

Ο προϋπολογισμός του 2011 είναι εμφανώς «συγκρατημένος» σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2010. Περιλαμβάνει έσοδα-έξοδα της τάξης των 64 εκ. ευρώ, δηλαδή μειωμένα κατά 7.800.000 ευρώ συγκριτικά με πέρυσι.

Για το 2010 τα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν (εκ των οποίων το 1/3 προέρχεται από τακτικές επιχορηγήσεις) ήταν μειωμένα κατά 45% από τα προϋπολογισθέντα. Με βάση την κοινή λογική το στοιχείο αυτό δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο από το σκέλος των εξόδων, υπό την έννοια ότι δράσεις και έργα που είχαν προβλεφθεί αρχικώς, στην πορεία εγκαταλείφθηκαν.

Αντιστοίχως, τα ενταλθέντα έξοδα ήταν μειωμένα κατά 57,7% από τα προϋπολογισθέντα. Αξιοσημείωτο είναι ότι από τα ενταλθέντα έξοδα:

  • ποσοστό πάνω από 41% διατέθηκε σε αμοιβές και έξοδα προσωπικού και σε αμοιβές αιρετών και τρίτων, ενώ
  • μόλις το 8,9% διατέθηκε σε επενδύσεις (έργα, μελέτες, υποδομές), εμφανίζοντας μεγάλη απόκλιση σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα κονδύλια για τις επενδύσεις, τα οποία κυμαίνονταν σε ποσοστό 35%.

Ο προϋπολογισμός αποτελεί αφενός εργαλείο καθορισμού στόχων και προτεραιοτήτων αφετέρου εργαλείο ελέγχου επίτευξης των προκαθορισμένων στόχων.

Από την απολογιστική σύγκριση των πραγματοποιηθέντων με τα αντίστοιχα προϋπολογισθέντα μεγέθη προκύπτει ότι ο προϋπολογισμός πάσχει σε προγραμματισμό, δεν έχει αναπτυξιακή προοπτική. Είναι διεκπεραιωτικός, υπό την έννοια ότι καλύπτει κατά το μεγαλύτερο μέρος του αμοιβές προσωπικού και τρίτων, προμήθειες πάσης φύσεως αναλωσίμων, λειτουργικά έξοδα των υπηρεσιών του δήμου και των ν.π. του.

Και αναρωτιέμαι πώς είναι δυνατόν να καλυφθούν οι στόχοι και οι προτεραιότητες που δεν υλοποιήθηκαν (υπάρχουν έργα και δράσεις που επαναλαμβάνονται σε κάθε προϋπολογισμό, όπως για παράδειγμα η κατασκευή γυμναστηρίου και αθλοπαιδιών της περιοχής Δέγλερη, η ανάπλαση των οδών Ομήρου και Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ανάπλαση πλατείας Χρυσοστόμου Σμύρνης) και παράλληλα να προωθούνται κι άλλες τόσες προβλέψεις. Όταν μάλιστα από την ανάγνωση του προϋπολογισμού σε συνδυασμό με το ετήσιο πρόγραμμα δράσης δεν διαφαίνεται σημαντική προοπτική ένταξης δράσεων σε ευρωπαϊκά ή εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι οι προβλέψεις του προϋπολογισμού είναι υπεραισιόδοξες, πλασματικές και μη ρεαλιστικές. Το θέμα δεν είναι να δείχνουμε προς τα έξω ότι δεν υστερούμε σε υποσχέσεις και εξαγγελίες, αλλά να είμαστε σε θέση να ιεραρχούμε και να επιλέγουμε τους στόχους.

Με βάση τους παραπάνω προβληματισμούς θα καταψηφίσω τον προϋπολογισμό του 2010.

Θα ήθελα παρ’ όλα αυτά να εκφράσω ότι είναι θετικό που στον φετινό προϋπολογισμό υπάρχει πρόβλεψη για προγράμματα κοινωνικής στήριξης και αλληλεγγύης (δεν εξειδικεύονται οι επιμέρους προνοιακές δράσεις, ελπίζουμε όμως να καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες αριθμητικά και ποιοτικά), υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση του χρηματικού βοηθήματος σε άπορους και πληγέντες δημότες (αρκεί η καταβολή να γίνεται με όρους διαφάνειας), για συνέχιση του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι», για την προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ.

Επίσης, είναι θετικό ότι ο προϋπολογισμός έχει περιβαλλοντικό προσανατολισμό, καθώς προϋπολογίζει πολιτικές περιβαλλοντικής προστασίας, προβλέπει την προμήθεια και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, την αντικατάσταση συμβατικών λαμπτήρων με λαμπτήρες εξοικονόμησης δημοτικού φωτισμού, την κατασκευή δικτύου ποδηλατόδρομου, τη διαμόρφωση οικολογικών ταρατσών σε δημοτικά κτίρια.

Ελπίζω οι οικονομικές προβλέψεις των ως άνω δραστηριοτήτων να μην αποτελέσουν κενό γράμμα. Πρόκειται για βήματα, δυστυχώς μεμονωμένα, προς μια σωστή κατεύθυνση για το Δήμο μας.